Η Greenpeace και η υπεράσπιση της ελευθερίας του λόγου μέσω της αντι-SLAPP αγωγής
Σε μια ιστορική πρωτοβουλία, η διεθνής Greenpeace αφενός υποστηρίζει τη νέα νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία της ελευθερίας της έκφρασης, αφετέρου αντιμετωπίζει τις καταχρηστικές αγωγές SLAPP μέσω προσφυγής σε ολλανδικό δικαστήριο εναντίον της αμερικανικής εταιρείας πετρελαιαγωγών Energy Transfer. Η υπόθεση αυτή αποτελεί πρώτης τάξεως ευκαιρία για την εφαρμογή της σχετικής οδηγίας της Ε.Ε. και έχει προσλάβει διεθνή σημασία.
Η κατοχυρωμένη στα δικαστήρια του Άμστερνταμ, η υπόθεση προκύπτει ως αντίποινο από την Energy Transfer λόγω της υποστήριξης που προσέφεραν οι ακτιβιστές της Greenpeace στις ειρηνικές διαδηλώσεις του 2016, οι οποίες οργανώθηκαν από αυτόχθονες πληθυσμούς εναντίον του αγωγού Dakota Access. Αν και μια από τις δύο SLAPP αγωγές απορρίφθηκε, η Greenpeace συνεχίζει την υπεράσπισή της στη δεύτερη, η οποία βρίσκεται σε εκκρεμότητα και ήδη έχει προκαλέσει ανησυχία για τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει στους δημοκρατικούς θεσμούς.
Ακτιβιστές της Greenpeace βρέθηκαν έξω από το δικαστήριο του Άμστερνταμ κατά την πρώτη ακρόαση της υπόθεσης, κρατώντας ένα εντυπωσιακό πανό που ανέγραφε: «ENERGY TRANSFER, ΚΑΛΩΣ ΗΡΘΕΣ ΣΤΗΝ ΕΕ – ΟΠΟΥ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΑ ΖΩΝΤΑΝΗ». Με αυτό το μήνυμα, απέδειξαν τη δέσμευσή τους στην υπεράσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Η σημασία της υπόθεσης για την ελευθερία του λόγου
Ο Εκτελεστικός Διευθυντής της Greenpeace, Mads Christensen, δήλωσε ότι «η επίθεση της Energy Transfer στο δικαίωμα της Greenpeace να διαμαρτύρεται και να εκφέρει γνώμη είναι μια ευθεία επίθεση στην ελευθερία του λόγου όλων μας». Παρά τις απειλές, τις συλλήψεις και τις επιθέσεις που έχει υποστεί η Greenpeace τα τελευταία 50 χρόνια, η οργάνωση δηλώνει αποφασισμένη να συνεχίσει την αντίσταση σε κάθε μορφή εκφοβισμού.
Η τρέχουσα αγωγή αποτελεί αναμφισβήτητη δοκιμασία για την Οδηγία της Ε.Ε. κατά των SLAPP, η οποία υιοθετήθηκε τον Απρίλιο του 2024, στοχεύοντας στην προστασία δημοσιογράφων, ακτιβιστών και οργανώσεων που εκφράζουν δημοσίως απόψεις για ζητήματα δημόσιου ενδιαφέροντος. Η Greenpeace, εδρεύουσα στην Ολλανδία, μπορεί να εκμεταλλευτεί τη συγκεκριμένη νομική βάση για να αμυνθεί εναντίον των επιπτώσεων της SLAPP αγωγής που ασκήθηκε από την Energy Transfer.
Η Amy Jacobsen, ανώτερη νομική σύμβουλος της Greenpeace, επεσήμανε ότι αυτή η υπόθεση είναι κρίσιμη όχι μόνο για την Ευρώπη, αλλά και για παγκόσμιες πρακτικές που αφορούν το δικαίωμα στη διαμαρτυρία. «Η υπόθεση αυτή ανοίγει το δρόμο για την εφαρμογή προστατευτικών μηχανισμών απέναντι σε εκφοβιστικές αγωγές» δήλωσε, σημειώνοντας ότι οι ενέργειες της Energy Transfer είναι αντίκτυπος της χρήσης του δικαστικού συστήματος για την καταστολή της ελεύθερης έκφρασης.
Η ελευθερία του λόγου και το δικαίωμα στην ανοιχτή διαβούλευση είναι θεμελιώδη για μια υγειή δημοκρατία. Η αντί-SLAPP αγωγή της Greenpeace θέτει τις βάσεις για την ενίσχυση αυτών των δικαιωμάτων και την αντιμετώπιση των πηγών εκφοβισμού από ισχυρές εταιρείες. Η υπόθεση αυτή δεν είναι απλώς μια νομική διαμάχη, αλλά ένα κρίσιμο βήμα για την υπεράσπιση της δημόσιας συζήτησης και της κοινωνικής δικαιοσύνης.